An old helegeia

An old  helegeia , «conceived in liberty»,
Μια παλιά ελεγεία, που συνελήφθη άμωμα
Ως ροδάκινο στο πυρήνα της αλήθειας
Και αφιερώθηκε στην αρχή της ισότητας
Του ανθρώπου προς άνθρωπο
Του επονείδιστου τέρατος ακόμα
Και του ιερού δικαιώματος
Της ισότητας απέναντι στο νόμο
Και της απόδοσης δικαιοσύνης
Άσπιλης, έχουμε έλθει για να ψάλλουμε
Και να αφιερώσουμε στην ιδέα
Του κόσμου.
«Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσὶ
μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν
ἔμπροσθεν τῶν χοίρων»
Give  your hope to those that in time future
will give the last measure of devotion to the
spirit of man, «to the rebirth of freedom»
«to the Renaissance of enthusiasm.»

Χρειαζόμαστε σοφούς κυβερνήτες να εμπνεύσουν μια μεταρρύθμιση τόσο ριζική όσο τα
μεγάλα μας κείμενα, να ταυτίσουμε την ιδέα με το βίωμα χωρίς φειδώ, κι όλα θα
ξαναβρούν το φως που τους αντιστοιχεί.

Ήθελε επιχειρηθεί μια απογραφή ιδεών
στα σχολειά και τις ακαδημίες
να γραφεί μία βίβλος των ιδεών
για ένα έθνος των ιδεών
και να προστάξουμε τον κήρυκα
να τις διαλαλήσει, να βάλει τάξη στο λαό,
κι’ η βροντερή τυρρηνική σάλπιγγα χορταίνοντας ανθρώπινη πνοή, τρανή λαλιά να δώσει στους ανθρώπους ότι οι Έλληνες
το δρόμο στη μοίρα ξαναβρήκανε.

» Ακούστε και μην το παίρνετε βαριά
Δε νικηθήκατε ουδε ταπεινωθήκατε»

[ Διαβάζοντας Ευμενίδες  σε μτφ Κ.Χ. Μύρη. ]

——————————————————

Διάβασα παλιότερα στον τοίχο ενός ψηφιακού φίλου «ο άνθρωπος δεν είναι όν ιδιοτελές … ο άνθρωπος είναι ον ανθρώπινο … «, και ενστικτωδώς συμφώνησα σε αυτή την γοητευτική ταυτολογία – ότι ο άνθρωπος είναι όν ανθρώπινο -. Έχω αλίμονο βέβαια εκ παραλλήλου την πεποίθηση και νομίζω ότι δεν χρειάζεται να τη στηρίξω ότι ο άνθρωπος είναι επίσης ένα «ον ιδιοτελές» , και ότι αν πρέπει να καθορίσουμε την ευτυχία του μέσα από κοινωνικές δομές πρέπει να λύσουμε το ζήτημα της ιδιοτέλειας. Το προσωπικό μου όραμα είναι όμως μακριά από τους -ισμούς αυτές τις συνθήκες που στο όνομα της κοινωνικότητας καταλύουν την ταυτότητα η στο όνομα της ταυτότητας καταλύουν την κοινωνικότητα. Γι αυτό έχω καταλήξει ότι αυτό που πρέπει να αναζητήσουμε είναι κοινωνίες που θα προάγουν τον «ιδιοτελή αλτρουισμό», μια συνθήκη όπου το εγώ δεν θα συνθλίβεται εις το εμείς και το εμείς δεν θα καταπιέζεται από τις αήθεις σεχταριστικές επιδιώξεις του εγώ. Κοινωνίες που θα επιτρέψουν στη δημοκρατία να διαχυθεί στο μήκος και το πλάτος τους και θα επιτρέψουν και σε άλλους μικρότερης κλίμακας σχηματισμούς – μικρές κοινότητες βιοτεχνικής και αγροτο-κτηνοτροφικής παραγωγής και πολιτισμού να επιδιώξουν την ευτυχία. Κοινωνίες οι οποίες θα ορίσουν οικονομίες των ανθρώπων και όχι των αριθμών, κοινωνίες της λαικής αισθητικής των δήμων και όχι της φιλανθρωπικής αισθητικής των μαικήνων.

Στρατής. Φάβρος

(Η Ομορφιά) — B a u d e l a i r e

(Η Ομορφιά)

Σαν πέτρινο όνειρο Είμαι ωραία, ω θνητοί!
Και το στήθος μου, που ο καθένας έχει καμιά φορά πληγωθεί
Έχει στον ποιητή μιαν αγάπη για να εμπνέει γενεί
Αιώνια και σιωπηλή όπως το υλικό απ’ το οποίο έχει γεννηθεί

Στο θρόνο μου μέσα στο γαλάζιο όπως η σφίγγα αινιγματική κατοικώ,
Στο άσπρο των κύκνων την από χιόνι καρδιά μου ενοποιώ,
Καθώς την κίνηση που των γραμμών την αδιασάλευτη τάξη διαταράσσει μισώ,
Και ποτέ δεν κλαίω, ποτέ δεν γελώ.

Οι ποιητές, στη μεγαλοπρέπεια μου εμπρός,
Που τον αέρα της έχω δανείστει απ΄τα μνημεία τα πλέον ευγενή                                Τις μέρες τους χαλνούν σε σπουδές που κώδικας επιβάλλει αυστηρός,

Γιατί έχω, τους υπάκουους αυτούς για να θέλγω εραστές
Αγνούς καθρέφτες που σε όλα τα πράγματα την πιο όμορφη φόρμα εισφέρουν:
Τα μάτια μου, τα μεγάλα μου μάτια που αιώνια φώτα προσφέρουν!

Μετάφραση/απόδοση : Στρατής. Φάβρος
Κάρολος Μπωντλαίρ, Τα Άνθη του Κακού [Les Fleurs du Mal,]

La Beauté
Je suis belle, ô mortels! comme un rêve de pierre,
Et mon sein, où chacun s’est meurtri tour à tour,
Est fait pour inspirer au poète un amour
Eternel et muet ainsi que la matière.

Je trône dans l’azur comme un sphinx incompris;
J’unis un coeur de neige à la blancheur des cygnes;
Je hais le mouvement qui déplace les lignes,
Et jamais je ne pleure et jamais je ne ris.

Les poètes, devant mes grandes attitudes,
Que j’ai l’air d’emprunter aux plus fiers monuments,
Consumeront leurs jours en d’austères études;

Car j’ai, pour fasciner ces dociles amants,
De purs miroirs qui font toutes choses plus belles:
Mes yeux, mes larges yeux aux clartés éternelles!

— C h a r l e s B a u d e l a i r e

http://monopoihmata.blogspot.gr/2009/09/iv-correspondances-xvii-la-beaute.html

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/charles_baudelaire_poems.htm

Ἡ περὶ τῆς ἀληθείας θεωρία

Ἡ περὶ τῆς ἀληθείας θεωρία τῇ μὲν χαλεπὴ τῇ δὲ ῥᾳδία. σημεῖον δὲ τὸ μήτ’ ἀξίως μηδένα δύνασθαι θιγεῖν αὐτῆς μήτε πάντας ἀποτυγχάνειν, ἀλλ’ ἕκαστον λέγειν τι περὶ τῆς φύσεως, καὶ καθ’ ἕνα μὲν ἢ μηθὲν ἢ μικρὸν ἐπιβάλ-λειν αὐτῇ, ἐκ πάντων δὲ συναθροιζομένων γίγνεσθαί τι μέγε-θος
Αριστοτέλης

Υπάρχει φόρμα για κάθε όνειρο, στιγμή για κάθε ευτυχία,

Ι

H Αλήθεια είναι ολόκληρη Αλήθεια,
Μόνο όταν είναι την κατάλληλη φόρμα ντυμένη ,
Καθώς σε κάθε άλλη περίπτωση είναι μια μικρή,
Μικρή, αλήθεια που καλύπτεται από τη σκόνη
Και του ψεύδους τη ντροπή .
Κανείς τελικά δεν ξεφεύγει από την αδυσώπητη μοίρα.
Και είναι τόσο απεχθές ντύμα
Κάποιες η φόρμα φορές
Που ολόκληρη αλήθεια ψεύδος να κάνει.

ΙΙ

Βοήθησε με Θέε μου
Και Θεέ των πίσω από τα μάτια μου
Που κοιτούν, την συνθήκη να υπερβώ
Και να βυθιστώ στη στιγμή
Κουφός για όλους τους ήχους
Πάρεξ της μουσικής των πραγμάτων,
Τυφλός για όλες τις εικόνες
Παρά των εικόνων της ύπαρξης,
Μουγγός για όλες τις λέξεις
Παρά για τις λέξεις που θα αφήνουν
Τον κόσμο να φανεί καθαρός.

ΙΙΙ

Γιατί  και αυτός που από καιρό
Έπαψε να είναι παιδί, να διατυπώσει
Μπορεί, σοβαρά ερωτήματα,
Ένα κάνοντας πίσω βήμα ελαφρύ,
Και αφού το μανδύα της σοβαροφάνειας
Ξεφλουδίσει,  τον εαυτό του φανταστεί
Το ερώτημα να διατυπώνει  γυμνός
Στη πιο φαιδρή στάση που μπορεί
Στην τουαλέτα ίσως καθιστός
Όντας δυσκοίλιος ο βασιλιάς,
η υποδουλωμένος εκεί σε ένα σημείο
ακρότατο της ηδονής,
Αν το ερώτημα αξία έχει ακόμα
Να διατυπωθεί,  σοβαρό το ερώτημα.

IV
Μερικές η όλες τις φορές
οι έννοιες μια σύγχυση κουβαλούν
και αρκεί μόνον
ένα επίπεδο να κατέβουμε λογικό
τη χρήση να εξετάσουμε
να οραματιστούμε την έννοια
Με ποιο τρόπο δηλαδή
το αληθές είναι ηθικό
αλλά το ηθικό δεν είναι αληθές ;
ο μόνος τρόπος είναι να βγούμε έξω
από τη ανθρώπινη δράση
να φανταστούμε έναν κόσμο χωρίς άνθρωπο
η να μιλήσουμε για το αμιγώς φυσικό,
εκεί άλλωστε per definitionem
δεν τίθεται ζήτημα ηθικής,
όπου όμως ενυπάρχει η παραμικρή
ανθρώπινης δράσης υποψία
εκεί το ηθικό έχει καθολική ισχύ
και ταυτίζεται με το αληθές.

V
Γεννάται όμως ζήτημα αληθείας
χωρίς παρατήρηση;
Σε ένα counterfactual όπου ο άνθρωπος
Η οποιοσδήποτε άλλος moral agent
πέραν του Θεού
δεν επέπρωτο ύπαρξης
θα ετίθετο ζήτημα αληθείας
η μήπως η αλήθεια είναι ένα ζήτημα
αναγκαία συνδεδεμένο με την απόφαση
και συνεπώς με την ηθική σε κάθε πιθανό κόσμο.

VI

Η ποίηση καίγεται για να διατυπώσει το αληθές
στην πιο ωραία ηθικά εκδοχή του
ακόμα κι’ αν κανείς ποτέ μέχρι τώρα
δεν το χει ανακαλύψει στα ερείπια των ιδεών.
αυτό το αληθές που δεν είναι ένα και έχει
ηθικές αποχρώσεις που ενθυμούνται το ωραίο

Στρατής Φάβρος

 

 

Είμαι αναρχικός, έτσι δεν θέλω να ζητήσω λογαριασμό από κανέναν,

Ζευ πάτερ, αλλά συ ρυσαι υπ’ ηέρος υίας Αχαιών,
ποίησον δ’ αίθρην, δος δ’ οφθαλμοισιν ιδέσθαι
εν δε φάει και όλεσσον, επεί νυ τοι ευαδεν ούτως
Ιλιάδα Ρ 645-648

[Δία πατέρα, σώσε τους γιους των Αχαιών απ’ το πυκνό τούτο σκοτάδι , καθάρισε τον ουρανό, και κάνε να ξαναδούν τα μάτια τους· κι εάν σου είναι αρεστό, μέσα στο φως,
κατάστρεψέ τους ]

Είμαι αναρχικός, έτσι δεν θέλω να ζητήσω λογαριασμό από κανέναν, έχω παραιτηθεί από τις μεγάλες ουτοπίες. Είμαι πεπεισμένος ότι είναι πλάνες στο τροχό μιας νέας η πιο παλιάς ολιγαρχίας , πιστεύω στο μικρό και αυθόρμητο σ’ αυτό που μπορούμε να μοιραστούμε σε μικρές δημοκρατικές κοινότητες, παρακαλώ μια γενναία ζωή και έναν όσο γίνεται γενναίο θάνατο. Συμφωνώ όμως στο ευφυές των ανθρώπων έργο. Παρακαλώ να μεγαλώσω τα παιδιά μου, που ήρθαν στο κόσμο άθελα τους και καμιά φορά ξεχνάω τον ποιητή και προσεύχομαι σε έναν Θεό που το σχήμα του δε γνωρίζω.

Το ερώτημα που μου γεννιέται αυθόρμητα είναι πόση γενναιότητα χωρά στο «παρακαλώ έναν όσο γίνεται γενναίο θάνατο» και επίσης τι νόημα έχει για τη ζωή η γενναιότητα στο θάνατο. Μήπως αναρωτιέμαι, θα έπρεπε να βρω όσο οππορτουνισμό χρειάζεται για να διασφαλίσω λίγη παραπάνω τρυφή; έχει κανένα νόημα που κοιτάω τα πορτρέτα του Μπρετόν και του Ντεσνός και που τα ποιήματα τους μελετώ, για τον Ντεσνός και τον Μπρετόν;
Τι νόημα έχει άραγε η ιδέα οποιαδήποτε ιδέα σαν αποδομηθεί το εγώ σε κύτταρα νεκρά, Γιατί θα πρέπει σε μιαν «απάτη» ας πούμε που λέγεται υστεροφημία να μεθώ. Σε ποια καθεστηκυία αλήθεια και ποια υστερική κοινότητα κρινόντων να βασίσω το συντηρητισμό της υστεροφημίας; Μήπως θα έπρεπε ακόλαστα να βυθιστώ στην λαγνεία ενός κυνικού ρεαλισμού και τις απολαύσεις ενός υπολογιστικού βίου;
H εντέλει η ευτυχία είναι η απόλαυση ως εσχάτων των ηδονιστικών μας ροπών, όπερ σημαίνει, κάνε ποίηση αν αυτή η ροπή που σε ηδονοκρατεί, άλλο απ αυτή την ερωμένη μην ελπίζεις, κάνεις δεν κάνεις, θα σβήσεις σε μια στοιβάδα κυττάρων.

Η μόνη ίσως ελπίδα ενάντια στο θάνατο για το εγώ είναι η ευτυχία να συνδέεται με κάποιο απτό τρόπο με την δικαιοσύνη και την ηθική, και ένα τρόπο που το νιώθω, αλλά δεν μπορώ να το στοιχειοθετήσω με ακρίβεια, με το μέλλον της κοινωνίας χωρίς το εγώ, με τα παιδιά, τα παιδιά μας.

«Ὢ θὰ γυρίσουμε στὴν ὀμορφιὰ
μία μέρα…
Μὲ τὴ θυσία τοῦ γύρω φαινομένου
θὰ ἀνακαταλάβει, ἡ ψυχὴ τὴ μοναξιά της.» Ν. Καρούζος

And Death Shall Have No Dominion By Dylan Thomas

Και ο Θάνατος δεν θα χει εξουσία καμιά
Γυμνοί νεκροί άνδρες θα γίνουν ένα
Με τον άνδρα στον αγέρα και το δυτικό φεγγάρι.
Όταν τα κόκκαλα τους ανασυρθούν καθάρια και τα καθάρια κόκκαλα χαθούν,
Θα έχουν άστρα στους αγκώνες και τα πόδια.
Κι ενώ θα γίνονται τρελοί θα παραμένουν λογικοί
Κι ενώ στη θάλασσα βουλιάζουν θα εγερθούν ξανά.
Κι ενώ θα χάνονται οι εραστές η αγάπη θα απομένει.
Και ο Θάνατος δεν θα χει εξουσία καμιά

Και ο Θάνατος δεν θα χει εξουσία καμιά
Κάτω από της θάλασσας τους στρόβιλους
Εκείνοι που χρόνο πολύ αναπαύονταν ανέμου θάνατο δεν θα πεθάνουν.
Στο τραπέζι μαρτυρίου στριφογυρίζοντας , ολότελα παραδομένοι
Δεμένοι στο τροχό, και όμως δεν θα σπάσουν.
Η πίστη στα χέρια τους θα πολλαπλασιαστεί,
Μονόκεροι δαίμονες κι αν τους τρυπούν.
Ας τους χωρίσουν στα δύο δε θα τσακίσουν

Και ο Θάνατος δεν θα χει εξουσία καμιά
Δεν θα μπορούν άλλο πια οι γλάροι στ’ αυτιά τους να κλαίν
Η τα κύματα στις ακτές δυνατά να ηχούν
Λουλούδι όπου άνθισε, να μην μπορεί λουλούδι πια
το κεφάλι να τείνει στης βροχής τις ριπές;
Τρελοί ας είναι και σαν καρφιά νεκροί
Οι κεφαλές των ηρώων σφυρηλατούν ίσαμε τις μαργαρίτες;
Διαπερνούν τον ήλιο μέχρι να καταρρεύσει ο ήλιος
Και ο Θάνατος δεν θα χει εξουσία καμιά

Απόδοση Στρατής. Φάβρος

And Death Shall Have No Dominion
By Dylan Thomas
And death shall have no dominion.
Dead men naked they shall be one
With the man in the wind and the west moon;
When their bones are picked clean and the clean bones gone,
They shall have stars at elbow and foot;
Though they go mad they shall be sane,
Though they sink through the sea they shall rise again;
Though lovers be lost love shall not;
And death shall have no dominion.

And death shall have no dominion.
Under the windings of the sea
They lying long shall not die windily;
Twisting on racks when sinews give way,
Strapped to a wheel, yet they shall not break;
Faith in their hands shall snap in two,
And the unicorn evils run them through;
Split all ends up they shan’t crack;
And death shall have no dominion.

And death shall have no dominion.
No more may gulls cry at their ears
Or waves break loud on the seashores;
Where blew a flower may a flower no more
Lift its head to the blows of the rain;
Though they be mad and dead as nails,
Heads of the characters hammer through daisies;
Break in the sun till the sun breaks down,
And death shall have no dominion.

Κι ο θάνατος δεν θα’ χει καμιά εξουσία.
Οι νεκροί γυμνοί θα γίνουν ένα
Με τον άνθρωπο στον άνεμο και τη σελήνη της δύσης
Όταν ξασπρίσουν τα κόκαλά τους και χαθούν
Θα έχουν άστρα στον αγκώνα και στο πόδι
Αν και παραφρονούν θα είναι σώφρονες
Αν και βυθίζονται στη θάλασσα θ’ αναδυθούν
Αν και οι εραστές χάθηκαν η αγάπη δε θα χαθεί
Κι ο θάνατος δεν θα’ χει καμιά εξουσία.

Κι ο θάνατος δεν θα’ χει καμιά εξουσία.
Κάτω απ’ τις περιδινήσεις της θάλασσας
Αυτοί που κείνται για καιρό δε θα πεθάνουν με τον άνεμο
Κι αν τεντώνει η τροχαλία κι οι κλειδώσεις παραδίδονται
Δεμένοι στον τροχό, κι όμως δε θα εγκαταλείψουν
Στα χέρια τους θα διπλασιαστεί η πίστη
Κι οι μονόκεροι διάβολοι θα τους διατρέξουν
Θρυμματισμένοι αλλά άρρηκτοι θα απομείνουν
Κι ο θάνατος δεν θα’ χει καμιά εξουσία.

Κι ο θάνατος δεν θα’ χει καμιά εξουσία.
Ας μη κράζουν πια στο αυτί τους γλάροι
Ας μην σκάνε με δύναμη τα κύματα στην παραλία
Εκεί όπου άνθισε παλιά ένα λουλούδι δεν έχει τώρα ανθό
Να σηκώσει κεφάλι στης βροχής τα χτυπήματα
Αν και παράφρονες και νεκροί σαν καρφιά
Οι κορφές των χαρακτήρων σφυροκοπούν μέσα απ’ τις μαργαρίτες
Διαρρηγνύοντας τον ήλιο μέχρι τη δύση του
Κι ο θάνατος δεν θα’ χει καμιά εξουσία.

(Απόδοση Kων/νος Λουκόπουλος )

Καταφύγιο Αγράφων Lampros Pippis

Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία

Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Γυμνοί οι νεκροί στον άνεμο και το γερτό φεγγάρι
Με τον άνθρωπο θα σμίξουνֹ
‘Οταν γλυφτούν τα κόκκαλα τους
και τα γλυμμένα κόκκαλα χαθούν,
Θα ‘χουν αστέρια σε αγκώνα και ποδάριֹ
Αν και τρελοί, θα συνεφέρουν,
Αν θαλασσόπνιχτοιν θ’ αναδυθούν,
Αν κι εραστές χαμένοι αυτοί, δεν θα χαθεί η αγάπηֹ
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.

Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Κάτω απ’ τις δίνες τις θαλάσσης
Χρόνια χωμένοι αυτοί, θάνατο ανεμόδαρτο δεν θα ‘βρουνֹ
Σε μέγκενη στριμμένοι, με τους τένοντες λυμένους,
Παιδεμένοι σε τροχό, δεν θα τσακίσουνֹ
Στα χέρια τους η πίστη θ’ ανοίξει
Και μονόκερα στοιχειά θα τους ξεσκίσουν,
Κουρελιασμένοι ολόκληροι, και δεν θα σπάσουνֹ
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.

Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Ας πάψουν πια να σκούζουν στ’ αυτιά τους οι γλάροι
Και στις ακτές τα κύματα να σκάζουν άγριαֹ
Λουλούδι όπου ξεμύτισε μην ξεμυτίσει πια
Να υψώσει το κεφάλι του στους χτύπους της βροχής.
Αν και τρελοί, αν και νεκροί σαν τ’ άψυχα καρφιά,
Κεφάλια σημαδιών αυτοί, χτυπούν με μαργαρίτεςֹ
Χτυπούν τον ήλιο, όσο που να ξεκαρφωθείֹ
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει πια εξουσία.
Dylan Thomas, ”Κι ο Θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία”, Εκδ. Ελ. Τύπος, μτφ. Γιώργος Μπλάνας)

http://www.poiein.gr/archives/1341/index.html